Verkeersveiligheid in schoolomgevingen: durf keuzes maken

17 April 2017

Op 22 februari ll. had  ter hoogte van de schoolpoort van het Sint-Lodewijkscollege, op het zebrapad aan de Gistelse Steenweg te Sint-Andries, een dramatisch verkeersongeval plaats, waarbij de zesjarige Yamen om het leven kwam voor de ogen van zijn moeder, zijn medeleerlingen en hun ouders. Verkeersdeskundigen stelden dat een dergelijk ongeval had kunnen vermeden worden en dat de kans dat dit het laatste ongeval was, bijzonder klein is. Dit laatste geeft ons toch wel kwade nachtmerries. Jammer genoeg is het een dergelijk tragisch voorval dat opnieuw onze aandacht vestigt op de verkeersveiligheid aan en rond schoolpoorten en schoolomgevingen. Met Groen bogen we ons samen met enkele experten en betrokkenen over de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat de kans dat dergelijke ongevallen zich nog voordien zo klein mogelijk wordt. Op de gemeenteraad van 28 maart legden we hierover een motie voor aan de gemeenteraad: 1. Vooreerst zouden wij willen vragen hoeveel van dergelijke oversteekplaatsen van en naar scholen zich op het Brugse grondgebied bevinden. Het zebrapad aan de school ter hoogte van de Gistelse steenweg is blijkbaar wel op afdoende wijze ingericht (hoewel nu aanpassingen worden voorbereid), maar: - er was geen gemachtigd opzichter aanwezig - het betreft een zeer druk bereden in- en uitvalsweg, waar vragen kunnen worden gesteld naar: het respecteren en de handhaving van de zone-30 en de aanwezigheid van (grote) vrachtwagens in de schoolomgeving. Aan het stadsbestuur vragen wij dan ook een oplijsting te maken van dergelijke scholen op het Brugs grondgebied, met als doel om uiterlijk tegen volgend schooljaar te komen tot het nemen van volgende maatregelen: - het verzekeren van de aanwezigheid van een gemachtigd opzichter (zie ook verder omtrent deze problematiek) en/of politie bij begin en einde van de schooltijd (ook over de middag); - invoeren van zone 30 waar dit nog niet zo zou zijn én effectieve en strikte handhaving daarvan; - strikt toezien op het toepassen van en handhaven van de voorrangsregel: wanneer een voetganger de weg wenst over te steken op het zebrapad dan dient elke aankomende wagen en (brom)fietser te stoppen; - geen vrachtwagenverkeer toe te laten een uur voor aanvang schooltijd en tot een half uur na sluitingstijd, en ook daarop strikt toe te  zien en te handhaven. 2. Kan zwaar vrachtverkeer thv schoolomgevingen vermeden worden ? Wij menen van wel. -  Er wordt blijkbaar al jaren gepraat over een vrachtroutenetwerk, waarbij duidelijk wordt aangegeven op welke straten vrachtwagens wel nog mogen rijden en op welke niet. Enkel voor het laden en lossen zouden de vrachtwagens nog op andere straten mogen rijden. De vraag is of Stad Brugge een dergelijk vrachtroutenetwerk in overweging kan nemen en invoeren. -  In Kortrijk werd beslist om geen zware vrachtwagens meer toe te laten in de buurt van scholen een uur voor en een halfuur na schooltijd. Dit moet in Brugge ook mogelijk zijn. Het zal ook een kwestie zijn van te handhaven en goed op te volgen. 3. Zone 30  a)     Veralgemenen van zone 30 als norm Waar nu de norm 50 km/u is en de mogelijkheid wordt geboden afwijkend van de norm een zone 30 te voorzien, dringen we er op aan dat zone 30 de standaard wordt en dat daarvan slechts gemotiveerd kan worden afgeweken. b)    Signalisatie  Duidelijkere signalisatie van zone 30 en oversteekplaatsen ter hoogte van scholen, bijv. door middel van aanwijzing van de snelheid van het voertuig op dat moment. c)     Strikte handhaving (onder meer ook door gebruik van ANP-camera’s) d)    Gesloten ISA-systeem voor veelplegers; overleg met parket Binnen het zonaal veiligheidsplan kan de Stad Brugge vragen dat overtredingen op zone 30, maar ook van het niet respecteren van de voorrangsregel voor voetgangers op een zebrapad, prioritair behandeld worden, effectief tot vervolging leiden. Hierbij kan het Openbaar Ministerie stelselmatig de plaatsing van een gesloten ISA-systeem (intelligente snelheidsaanpassing) vorderen voor veelplegers. Uit studies blijkt dat 80% voorstander is van een gesloten ISA-systeem voor veelplegers. 4. Voorrangsregel voetgangers Veel te vaak wordt niet gestopt aan zebrapaden, ook wanneer voetgangers of fietsers zich reeds op het zebrapad bevinden en  hoe dan ook een voorzienbare hindernis zijn. Wij vragen een strikte handhaving door middel van geregelde controles ter hoogte van zebrapaden aan scholen. Dit moet prioritair veiligheidsbeleid worden. 5. Scheiding gemotoriseerd/niet -gemotoriseerd verkeer, vrijliggende fietspaden, veilige voetgangerszones Een verregaande scheiding van conflictueuze situaties moet gerealiseerd worden door: 1)    Gebruik te maken van instrumenten zoals schoolstraten en fietsstraten (en dit niet enkel van de scholen te laten afhangen). 2)    Bij alle verkeerswerken en -ingrepen: STOP-principe als leidraad en kindveiligheid als norm. Wanneer het gaat om verkeer in en rond de schoolomgeving: verkeer wordt beter ‘geweerd’ dan ‘goed georganiseerd’. Waar het verkeer niet kan worden geweerd: afgescheiden wegen gemotoriseerd / niet-gemotoriseerd verkeer, onder meer door aparte beddingen, andere wegen en ongelijkvloerse kruisingen. 3)    Vrijliggende fietspaden 4)    Meer afstemming aanbrengen in verkeerslichtenregeling op kruispunten waar voetgangers, fietser, auto’s en zwaar verkeer de openbare weg delen. 6. Er is een algemene mentaliteitsverandering nodig bij autobestuurders, die moeten beseffen dat fietsers en voetgangers volwaardige weggebruikers zijn en voorranggerechtigd zijn. Er dient hierover vanuit de Stad meer gesensibiliseerd te worden, gekoppeld aan de inzet op duurzamer en veiliger verplaatsingsgedrag. In de eerste 9 maanden van 2016 daalde het aantal verkeersdoden met 12 % MAAR daartegenover staat een stijging van het aantal letselongevallen bij voetgangers met 1,6 % en bij fietsers met 3,9 %. Uit de ESRA-studie, georganiseerd door het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid, waaraan 17 Europese landen deelnamen, blijkt ook dat de Belgische voetgangers en fietsers zich het minst veilig voelen. Blijkt eveneens: 600 meter is de gemiddelde afstand die de Vlaming nog te voet of per fiets aflegt. Van die autoverslaving moeten we dringend af! Het fietsverkeer daalde dan weer van 14 % naar 11,3 % (2008 tov 2017), idem voor het aantal voetgangers. Hoe meer auto’s, hoe lager de objectieve en ervaren veiligheid op de weg voor voetgangers en fietsers, waardoor nog sneller en meer de auto wordt ingestapt (ene versterkt het andere). Kortom: meer investeren in fietsinfrastructuur en veilige wegen is dus meer dan ooit nodig: coherente fietsroutes en conflictvrije kruispunten, een slimme kilometerheffing en meer en eerlijker gedeelde ruimte, gekoppeld aan een verregaande gedragsverandering. We bepleiten ook het weglaten van het adjectief ‘alternatief’ wanneer wordt ingezet op stappen, fietsen en openbaar vervoer: dit moet de STANDAARD worden en autogebruik wordt ‘alternatief’. 7. Rijopleiding De Stad Brugge zou voortrekker kunnen zijn in het opdrijven van het aantal lesuren van de praktische rijopleiding van 24 uur naar 28 uur waarbij zij de meerkost hiervoor op zich neemt; deze  bijkomende 4 uur opleiding hebben tot doel het opnemen van hogere rijvaardigheden bij de theoretische en praktische rij-opleiding: -         Gevaarherkenning; -         Risicoperceptie en -acceptatie; -         Problematiek van de dode hoek; -         Autorijden = levenslang leerproces. 8. De Stad Brugge dient er bij de bevoegde overheden op aan te dringen dat het rekeningrijden ook uitgebreid wordt naar alle straten, lokaal of niet lokaal. Op die manier worden sluiproutes en onnodig rijden door dorpskernen en randgemeenten vermeden. 9. De Stad Brugge dient samen met de scholen op haar grondgebied  de reglementering ivm aanstelling en opleiding van gemachtigd opzichter te bekijken en daar waar zich problemen voordoen, bij te springen inzake verzekering. Trouwens, het Ministerieel rondschrijven dat reeds dateert van 1999 stelt uitdrukkelijk dat dit de taak is van de gemeente/stad. 10. De Stad Brugge dient na te gaan in elke schoolomgeving waar er in de nabijheid een veilige fietsstraat of verbinding kan worden gerealiseerd en doet binnen de 6 maanden hierover een voorstel naar de gemeenteraad. Heb je zelf nog suggesties? Laat het ons zeker weten via [email protected].