Onze breekpunten en hoe ze te interpreteren

11 Oktober 2012

In het artikeltje dat is verschenen in Het Nieuwsblad/De Standaard, een beknopte weergave van onze persmededeling, stond inderdaad vermeld dat we drie breekpunten hebben voor deelname aan een eventuele coalitie: tegengaan van de steeds verder uitdijende GAS-boete-'rage', een nieuwe impuls aan de woningmarkt (betaalbaar wonen) door de oprichting van een stadsontwikkelingsbedrijf en de opmaak van een ambitieus, grondig becijferd klimaatplan. Wat de laatste twee betreft: in elk geval heel sociaal en minstens één typisch groen thema.  Wat het punt van de GAS-boetes betreft: uiteraard vinden wij het noodzakelijk dat overlast wordt aangepakt. Jongeren, ouderen, toeristen, Bruggelingen, ... die zich te buiten gaan aan onaanvaardbaar gedrag waarmee hinder en overlast wordt berokkend aan anderen, moeten daarvoor absoluut bestraft worden, gaande van berispingen over alternatieve straffen tot geldboetes (en in zware gevallen zwaardere sancties, maar dan kan je al niet meer spreken van 'hinder en overlast'). Dat betwisten we zelfs niet. De vraag is of je dit moet doen met GAS-boetes, waar je eigenlijk de scheiding der machten mee overboord gooit en het stadsbestuur rechter en partij maakt (via de GAS-ambtenaren en de politieke beslissingsmacht). Die boetes bewijzen hun nut omdat ze toelaten snel te reageren op bepaalde vormen van ongepast gedrag en kleine criminaliteit die veel overlast veroorzaken, maar anders vaak onbestraft blijven (doordat het parket er geen prioriteit van maakt en het soms ook onzinnig is dit te verwachten). Helaas worden GAS-boetes momenteel voor vanalles en nog wat in het leven geroepen, ook om bv. jongeren te bestraffen die zonder hinder te veroorzaken op straat lopen of staan met een pint in de hand, of jongeren die soms wat te luid praten of zingen. Elkeen die jong geweest is, weet dat jongeren wel eens graag uitgaan en/of uit de bol gaan en daarbij soms wat grenzen aftasten. Dat hoort bij opgroeien, kan soms hinderlijk zijn, maar hoeft daarom niet problematisch te zijn. Zorgt het werkelijk, bv. gedurende een langere periode, voor hinder, dan kan een politie-eenheid met wat mensenkennis er snel voor zorgen dat het wat stiller gebeurt, zonder dat daarmee met boetes hoeft te worden gezwaaid. Of met een alcoholverbod, hetgeen hetzelfde is als een kanon gebruiken om een mug te bestrijden. Zinloos, vaak overbodig en meteen het signaal aan vooral jongeren dat ze in Brugge zelfs niet jong meer mogen zijn. De cijfers liegen niet: jongeren trekken meer en meer uit Brugge weg, hetgeen voor een stuk aan dergelijke jongerenonvriendelijke behandeling te danken is. Idem voor de behandeling van muziekfestivals (bv. Polé Polé) of fuiven (gebrek aan fuifzalen, klachten wanneer er dan toch één komt). Om terug te komen op de scheiding der machten: GAS deint steeds verder uit, in die mate dat zelfs slagen en verwondingen dreigen te vallen onder de reglementering. Ongetwijfeld komt dat voort uit een gevoel van onmacht van bepaalde (lokale) besturen, hetgeen dan door de federale wetgever wordt opgepikt (heel wat misdrijven worden zelfs niet meer bestraft), maar de vraag is dan waarmee we bezig zijn. Is het de bedoeling dat ambtenaren die taak van de rechtbanken en parketten overnemen? Moeten lokale politici gaan bepalen wat ze wel en niet bestraffen als het al om dergelijke zwaarwichtige feiten gaat? Dan is het in de eerste plaats zaak om te zorgen voor en aan te dringen op een veel efficiëntere werking van politie en gerecht. Zo niet dreigen we de fundamenten van ons rechtssysteem overboord te gooien. Dat geldt bv. ook wanneer GAS-boetes worden toegepast om de vrije meningsuiting (bv. bij al te luid protest tegen bepaalde politieke of bedrijfsbeslissingen) of vrijheid van vergadering aan banden te leggen, of wanneer er plaatsverboden e.d.m. worden opgelegd. Tegelijk dreigt het risico van overregulering. De trend is dat er meer en meer regeltjes komen, ook op het vlak van GAS. U kent de voorbeelden uit de pers wellicht. Ze zijn legio. Is het de bedoeling dat we elke vorm van hinderlijk gedrag meteen maar gaan onderwerpen aan (de mogelijkheid op) GAS-boetes, kwestie van een stok achter de deur te hebben? Het meeste van dat soort gedrag valt nu (of binnenkort) reeds perfect aan te pakken, waarbij preventie, bemiddeling, alternatieve straffen, het betaalbevel e.d.m. allerminst uit het oog mogen verloren worden. Veel van de huidige sancties zijn bovendien gericht op jongerengedrag: dát bestraffen met GAS-boetes leidt er dikwijls gewoon toe dat de ouders betalen. En hebben de jongeren dan noodzakelijk iets geleerd? Zelden. Anderzijds: wat bereik je door een jongere die het wel kan betalen en die één keer wat te dronken op straat staat te bestraffen met 50 euro boete? Vooral een heel slecht imago voor je stad, want één ontevreden burger die zich onheus behandeld voelt (en wellicht terecht). Voor 16-18-jarigen kan bv. een drietrapsaanpak (ouderlijke verantwoording-bemiddeling-gemeenschapsdienst) een veel geschiktere aanpak zijn, waarbij een boete de uiterste uitloper is van een dergelijke aanpak. Ook een versterking van de jeugdrechtbanken voor -16-jarigen is een logische piste. Verder is het in dit soort debatten het uiterst nuttig de stem van betrokken burgers te horen: omwonenden, maar evenzeer jeugdraden, studentenbewegingen, etc. Dat kan helpen om je aanpak perfect af te stemmen op de realiteit zonder te gaan overreageren "omdat je nu eenmaal die mogelijkheid hebt". Sluitstuk hiervan is dat je transparant communiceert en geregeld evalueert. Kortom: zijn we tegen GAS-boetes op zich? Nee. Willen we overlast en ander onaanvaardbaar gedrag beteugelen? Zeer zeker. Maar willen we meedoen aan het opbod aan GAS voor meer en meer feiten of aan de straffe maatregelen die er vooral op het einde van deze legislatuur werden genomen? Nee, zeker niet. Als we iets willen duidelijk maken met ons publieke standpunt daarover, dan is het dat wel. Verder wil ik er nog aan toevoegen dat de drie 'breekpunten' die we communiceerden vooral strategisch gekozen zijn, rekening houdend met de prioriteiten van andere partijen en met discussies die nu gaande zijn, kwestie van ons duidelijk te positioneren voor mogelijk historische verkiezingen. Zijn dat onze enige eisen of belangrijke punten? Allerminst. Het volstaat daarvoor ons programma op www.trotsopdetoekomst.be te lezen of te kijken naar wat we nu al maandenlang herhalen in ons drukwerk. Onze prioriteiten zijn duidelijk, mochten we tot een coalitie toetreden: betaalbaar wonen, een becijferd en ambitieus klimaatplan, een duurzame mobiliteit (met o.m. het terugdringen van de auto uit de binnenstad) en het tegengaan van de jongerenvlucht, mede om de op ons afstormende vergrijzing op te vangen. Daarnaast hebben we sterk gefocust op de dossiers Klein Appelmoes en Noord-Brugge, waar momenteel te weinig aandacht naar uitgaat bij de andere partijen. En hebben we jongeren en de horeca als bijkomende specifieke doelgroepen genomen. En dat is dan nog maar een beperkt deel van ons verhaal... Wie het debat in de Magdalenazaal bv. heeft gevolgd, over sociale thema's, weet dat Groen veruit de meest doordachte aanpak heeft van de armoedeproblematiek en pleit voor o.m. wijkgezondheidscentra, een buurtgebonden aanpak, optrekken van de minimumuitkeringen, etc. Dit wordt ook erkend door diverse verenigingen die actief zijn in de sector en met wie we reeds overleg hebben gehad. Uiteraard wordt aandacht voor o.m. maatschappelijk kwetsbare groepen en verdoken armoede cruciaal de komende jaren. Tot slot wil ik nog meegeven dat we nog een andere, heel belangrijke boodschap willen meegeven met onze persmededeling: het openbaar maken van onze 'breekpunten' en het feit dat we steevast duidelijk maken (o.a. op debatten) dat we druk gesolliciteerd worden door andere partijen en gepraat hebben met alle democratische partijen die dit wensen, kadert voor ons in de weg naar een uiterst transparant en democratisch bestuur. Dit willen we, bij bestuursdeelname, al meteen uitdiepen bij de verdeling van de mandaten (minder uitvoerende mandaten, sterkere rol voor gemeenteraad, ruime aandacht voor échte inspraak van de burger, beperking cumul, etc.). We hebben er alle vertrouwen in dat dit is wat heel wat kiezers willen. En terecht. Tot zondag! Overigens: dit was de volledige PM (in de krant stond maar een fractie daarvan): Groen Brugge wordt deze dagen druk gepolst door zowat alle partijen voor mogelijke coalities. Zoals al eerder duidelijk werd gemaakt is Groen gedreven om mee te besturen in Brugge. Omdat we transparant willen zijn voor de Bruggelingen maken we onze belangrijkste voorwaarden om een nieuwe burgemeester te steunen bekend. “Twee factoren waren van invloed om Groen te betrekken”, volgens Sammy Roelant, “De vele debatten maakten duidelijk aan de andere partijen dat we realistische, haalbare en goede voorstellen hebben voor Brugge. Ook de recente peiling bracht een en ander in een stroomversnelling. Na maanden van vraagtekens begint iedereen de mogelijkheden af te tasten.” Niet de grootste partij zal de burgemeester leveren, maar wie een een meerderheid rond zich kan scharen. Dat bracht de zaken in beweging. “Uiteraard zal een bestuursakkoord heel veel elementen moeten bevatten en heel evenwichtig moeten zijn”, zegt Sammy Roelant. “Toch vinden we het belangrijk drie zaken te vermelden die voor ons basisvoorwaarden zijn om mee te besturen.”  “De eerste voorwaarde is voor ons dat Brugge niet meedoet aan de rage van de GAS-boetes. Los van alle juridisch onfrisse zaken die GAS-boetes met zich meebrengen vinden we dat bewoners en jongeren niet op die manier moeten benaderd worden. Een coalitie die haar bewoners en jongeren wil pesten met GAS-boetes is er een zonder Groen”, stelt Sammy Roelant. “Een goede sociale cohesie, een performant politiekorps en een efficiënte justitie moeten dienen om duidelijke overlast aan te pakken. Ambtenaren mogen geen rechter en partij zijn.” Een tweede voorwaarde voor Groen is dat Brugge een becijferd, afdwingbaar klimaatplan opstelt met doelstellingen op korte, middellange en lange termijn. Net zoals duizenden andere Europese steden moet Brugge evolueren naar een klimaatneutrale stad. “Er is zes jaar verloren gegaan; dit kan en mag niet opnieuw gebeuren”, aldus Roelant Derde voorwaarde voor Groen is de oprichting van een stadsontwikkelingsbedrijf. Dat stadsontwikkelingsbedrijf zoekt kansen om betaalbare en energiezuinige woningen voor de Bruggeling te verwezenlijken. Met respect voor ons erfgoed, met oog voor de échte noden van Brugge (bijvoorbeeld gezinsverdunning) en met een visie op lange termijn omtrent jongerenvlucht en vergrijzing.