Het Poëziebosnetwerk in Brugge en Ommeland heeft een zevende verzoekschrift aan de gemeenteraad ingediend. Daarin wordt gevraagd hoe de lokale overheid de komende zes jaar de burgerparticipatie concreet zal aanpakken. Ook de visie van de oppositie wordt gevraagd. Groen geeft daarom een aantal voorstellen en aandachtspunten mee. Er beweegt wat. Burgers verenigen zich meer en meer in actiecomités als er iets boven hun hoofd hangt wat hen verontrust. Ze durven zelf naar de Raad van State trekken. Dit gebeurt zelden tot vreugde van de beleidsmakers en besturen her en der. In hun ogen gaat het om lastige burgers die het dossier niet kennen, en werken deze mondige burgers enkel vertraging in de hand. Maar bekijk het eens anders. Als de burger zich roert, is dat geen bedreiging, maar net een grote opportuniteit voor de democratie. De burger dient zich aan, en als het bestuur niet bang is, kan ze meegenieten van de inzichten en de energie van geëngageerde burgers. Het hart van de lokale democratie is de gemeenteraad. Een representatief orgaan dat ten volle moet benut worden en daarom voldoende ondersteund moet worden.Maar daarnaast lijkt het ons uiterst verrijkend om dit aan te vullen met een batterij aan participatie-instrumenten, met als doel een groter draagvlak te creëren voor beleidskeuzes, maar vooral ook om betere beslissingen te nemen. Een basis vereiste in een goede democratie is open communicatie en informatie. ✦ Een goede website is een must. ✦ Overheidsinformatie moet zo gebruiksvriendelijk mogelijk beschikbaar zijn. Met onder andere “open data”, zodat ook derden, bedrijven bvb., aan de slag kunnen met bestaande gegevens. ✦ Laat Bruggespraak geen reclameblaadje zijn voor de burgemeester en schepenen. De klemtoon moet liggen op objectieve info. En waarom ook niet een forum voor de oppositiepartijen? ✦ Burgers moeten zoveel als mogelijk met hun vragen terecht kunnen in één loket. ✦ Verder moeten burgers snel, volledig en begrijpelijk antwoord krijgen op hun vragen. Al is het niet altijd wettelijk verplicht, ook bij bezwaarschriften. ✦ En een efficiënte klachtenbehandeling is een schat aan informatie voor de beleidsmakers en werkt frustraties weg. Maar laat ik ingaan op burgerparticipatie en de verschillende instrumenten toelichten die volgens ons een meerwaarde voor Brugge kunnen zijn. Een goed bestuur zoekt zoveel mogelijk partners, faciliteert, koestert vernieuwing, biedt ruimte en mogelijkheden aan burgers en het middenveld om zelf mee verantwoordelijkheid op te nemen. Samen met ambtenaren, ontwerpers en politici. Participatie is maatwerk. Er is nood aan een diversiteit aan methodieken, zowel eenmalige als blijvende. De buurt en de wijk zijn bij uitstek niveaus waar relatief gemakkelijk burgerparticipatie te organiseren is. Participatie kan zich ook richten op specifieke doelgroepen (b.v. ouderen, jongeren,…). Zoek actief om moeilijk bereikbare doelgroepen, zoals kinderen, laaggeschoolden en Bruggelingen van andere oorsprong, te betrekken. Inspraak en participatie worden zo vroeg mogelijk in het besluitvormingsproces georganiseerd. Zo voorkomen we frustratie bij alle betrokkenen: geen gevoel van schijn-inspraak omdat de plannen toch niet meer gewijzigd kunnen worden, of veel vertraging omdat het roer in extremis moet worden omgegooid. Ruimte voor onafhankelijkheid. De gemeente moet daarnaast ook ruimte laten voor initiatieven van onderuit, en niet alles zelf willen regisseren. Bij elk participatieproces waarin het bestuur een initiatief neemt, moet duidelijk zijn wat de doelstellingen en de werkwijze zijn, op welke wijze er met de conclusies wordt omgegaan en wie er welke eindverantwoordelijkheid heeft. Neem participatie ernstig en maak ruimte voor professionele ondersteuning. Stel een participatieambtenaar aan. Neem de adviezen van de lokale adviesraden serieus. Voeg ze altijd toe aan de documenten van de gemeenteraad. En het college bezorgt een gemotiveerd en gedetailleerd antwoord aan de adviesraad over wat er met het advies is gebeurd. Wat is gevolgd en wat niet. Geef adviesraden ook de kans om meer zelf eigen initiatieven te geven en standpunten toe te lichten in gemeenteraad of commissies. De gemeentelijke volksraadpleging is een zinvol instrument, op voorwaarde dat dit geen geïsoleerde gebeurtenis is, maar het sluitstuk vormt van een breed proces van inspraak en participatie. Anders ontstaan peilingen die gemakkelijk gebruikt kunnen worden om te manipuleren. Zouden we geen participatiecharter, een “participatie-oorkonde”, opstellen aan het begin van deze legislatuur? Daarin wordt duidelijk omschreven hoe de participatie met de burgers voor alle mogelijke projecten zal worden georganiseerd. Zo weet de burger ook wat hij kan verwachten en wat niet. Bedoeling is om te kiezen voor participatie vanaf het begin van het traject en af te stappen van een beleid dat enkel informeert over wat al beslist is door de bestuurders.We willen een uitdagend voorstel doen, in het kader van het opwaarderen van de gemeenteraad. Laat de gemeenteraad, met alle fracties, zo’n participatie-oorkonde uitwerken. Een charter of een oorkonde als een overeenkomst tussen de bevolking en het bestuur. Omdat de gemeenteraad rechtstreeks verkozen is, lijkt het ons logisch dat dit in de schoot van deze raad opgesteld wordt. En met Groen willen we nog verder gaan. We willen participatiemodellen, zoals wijkbudgetten, dorpsraden en burgerjury’s, naar voor schuiven waarbij op een ondubbelzinnige wijze wordt gekozen voor het geven van macht aan burgers in het beslissingsproces. De burgers beslissen en besturen mee, enkel de eindbeslissing blijft bij de verkozenen. In dit model geeft het bestuur dus wel echt macht uit handen. Het bestuur stelt zich bescheiden op en wordt op dat moment meer een meewerkende partner dan een bestuurder. De bestuursverantwoordelijkheid wordt gedeeld in totaal nieuwe vormen van samenwerking tussen overheid en burgers. Concreet stellen we voor om dorpsraden te installeren in het Noorden van Brugge, i.c. Dudzele, Lissewege, Zwankendamme en Zeebrugge. We hebben vier min of meer losstaande gemeenschappen waar het ons zeer geschikt lijkt om eens aan de slag te gaan met wijkbudgetten en een dorpsraad. Wijkbudgetten zijn nuttige instrumenten om burgers te betrekken bij het beleid en de uitvoering ervan, en kunnen zowel dienen voor projecten, zoals de aanleg van parken, speeltuinen of straatmeubilair, als voor bewoners die samen de handen in elkaar slaan om gemeenschappelijke diensten, zoals een klusjesdienst of kinderopvang, op te zetten. Dit zijn nieuwe recepten, niet evident, maar laten we geen schrik hebben en de boeiende uitdaging aangaan, liefst in het begin van de legislatuur. Zo leren we snel bij en doen we ervaring op voor de komende jaren. Bruno MostreyGemeenteraadslid