Waar is de menselijkheid?
15 Februari 2016
Slaapzakken weg Vrijdagochtend werden bij een politie-actie rond de Stella Mariskerk in Zeebrugge mensen zonder papieren opgepakt. Voor heel wat van die mensen, hier rechtmatig verblijvend of niet, een actie die de nodige vrees opwekt, zeker wanneer ze niet goed wordt gekaderd. Wat nadien gebeurde, wekte echter ronduit afschuw op, niet alleen bij de rechtstreeks betrokkenen, maar ook bij de vrijwilligers die deze mensen dag in dag uit bijstaan. Persoonlijke spullen, slaapgerei en alles wat het deze mensen ook maar enigszins comfortabel kon maken, werd zonder boe of ba in plastic zakken gegooid en vervolgens naar de vuilniswagen gebracht. Ook het bisdom van Brugge sprak intussen zijn verontwaardiging uit over deze feiten, die helaas al geen primeur meer vormen. We stellen al een tijdlang vast dat vluchtelingen in dit land door de beleidsverantwoordelijken meer en meer worden gezien als ‘een probleem’. Als dat 'probleem' zou leiden tot meer menselijkheid en empathie, zou dat nog positief zijn. Helaas, al te vaak wordt ‘het’ beschouwd als iets waar men zo weinig mogelijk mee te maken wil hebben. Tentenkampen, slaapzakken op straat of vluchtelingen in het straatbeeld houden vele beleidsmakers immers wakker uit hun slaap omwille van het negatieve beeld ervan dat op hen afstraalt, en niet omwille van de erbarmelijke omstandigheden waarin deze mensen proberen te overleven, in volle winterperiode, in regen en wind, dag in dag uit zonder het minste comfort (douche, toilet)… Weinig mededogen Kennelijk zijn ook in Brugge de matrassen, tentzeilen en rolmatjes een doorn in het oog van de plaatselijke beleidsmakers, want met de actie in Zeebrugge werd de straat 'schoongeveegd' en hiermee lijkt het probleem voor de buitenwereld opgelost. Dat er ook mensen schuilen achter deze 'op te ruimen spullen' en dat en passant ook onder meer foto's, papieren en andere persoonlijke zaken van deze mensen verdwenen, is kennelijk bijzaak. Uit officiële reacties bleek alvast weinig mededogen, zoals burgemeester Landuyt vanmorgen nog bevestigde door vooral het ontradend effect van de actie te beklemtonen. Alsof mensen op de vlucht voor oorlog aangetrokken worden door een slaapplaats onder de blote hemel en wat soep en brood. Deze mensen zijn in de eerste plaats op zoek naar hun familie over het Kanaal en zullen dus hoe dan ook de kortst mogelijke route daarvoor uitkiezen. Deze actie is ook een slag in het gezicht van de vrijwilligers, die steeds weer proberen het leven van de mensen op straat een beetje comfortabeler te maken door slaapzakken aan te leveren en voedsel te bedelen. Werk dat door dit optreden steeds weer mag herhaald worden. Het is ook een slag in het gezicht van de vele mensen uit het professionele werkveld, zoals de OCMW's van Brugge en omstreken (en hun Lokale Opvanginitiatieven), en vele andere organisaties die inspanningen leveren voor de vele ontheemden. Maar het wekt vooral woede op, want van bezorgdheid om de situatie van de betrokken mensen is geen sprake: er wordt dus vooral 'opgekuist' om 'kamperen' te ontmoedigen. En daarmee is de kous af, want er wordt niet of nauwelijks ingezet op het aanbieden van alternatieven. Hoe kan het anders? Terwijl er nochtans alternatieven voor het grijpen liggen. Ook al wil je deze mensen (terecht) in de richting van een registratie en asielaanvraag bewegen, tegelijk kan je immers inzetten op tijdelijke maatregelen, zoals hier het openstellen van het Badengebouw of het aanbieden van publieke toiletten; zaken die deze mensen op de vlucht minstens een minimum aan comfort geven. Elk alternatief dat reeds door de vrijwilligers werd gezocht en voorgelegd stootte helaas reeds op een 'njet' van de verantwoordelijken. Bovendien zijn een deugdelijke communicatie en een gezond empathisch vermogen absolute minima in situaties zoals deze. Wij zouden zelf trouwens niet minder aanvaarden in veel minder pijnlijke situaties. Met onze groep stellen we ons serieuze vragen bij het optreden van de politie en andere aangestelde diensten. We zullen hierover op de gemeenteraad van 23 februari dan ook een duidelijk standpunt vragen van burgemeester Landuyt, eindverantwoordelijke voor het veiligheidsbeleid in Brugge, en een onwettig optreden van zijn diensten hard aanklagen. Intussen willen we uitdrukkelijk onze dankbaarheid betuigen aan de vrijwilligers in Zeebrugge, Duinkerke, Calais en op zovele andere plaatsen, die ondanks alle tegenkanting, moedig blijven doorgaan. Dat deze tegenreactie van menselijkheid steeds sterker wordt, toont dat het zeker ook anders kan.