Iets minder dan een jaar geleden ging in Londerzeel de eerste Zadenbib van start in samenwerking met Mijntuin.org en Velt. Het idee komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten waar de zadenbibs ondertussen wijd verspreid zijn.   Het principe is simpel, via een online databank van plantensoorten kun je zaden van allerlei soorten planten ontlenen. Er zijn geen termijnen en geen boetes. Het enige wat gevraagd wordt, en dat gebeurt in goed vertrouwen, is dat de gebruiker later zaden probeert te oogsten en terugschenkt aan de zaden bib.   Het grote belang van zo'n zadenbibliotheek is gelegen in het vergroten van de genetische diversiteit van gewassen. De toenemende marktconcentratie binnen de agrochemische sector leidt tot een voor veel mensen onzichtbare, maar flagrante verschraling van de genetische diversiteit in voedselgewassen. De VN-landbouworganisatie FAO schat het verlies aan genetische diversiteit in de landbouw op liefst 75% gedurende de afgelopen eeuw. Terwijl altijd tienduizenden soorten gewassen hebben gezorgd voor de voedselproductie, zorgen vandaag amper 120 gecultiveerde soorten voor 90% van al het voedsel wereldwijd. Deze versmalling van de genetische basis maakt de voedselproductie zeer kwetsbaar, bijvoorbeeld als er ziekten opduiken. Ook neemt het vermogen van boeren en hun gewassen om zich aan te passen aan langzaam of plots veranderende omstandigheden drastisch af.   Ook voor de bibliotheek is dit nieuwe aanbod een troef. De nieuwe dienstverlening wordt door de (soms nieuwe) klanten enorm gewaardeerd. Er wordt vaak een aanbod van informatie (tuinieren, koken,…) en educatie (workshops zaden oogsten, ecologisch tuinieren,…) aan gekoppeld.   Sommigen twijfelen misschien aan het aspect in vertrouwen. De uitleningen en donaties worden geregistreerd en indien mogelijk optioneel gepost op sociale media, maar verder wordt er geen gevolg aan gegeven. Wanneer een zadenbib aan 10 klanten dezelfde variëteit ‘uitleent’, dan hoeft er immers maar 1 klant zaad van deze plant ‘terug te brengen’ om de collectie te vernieuwen en de variëteit te behouden. Doorgaans worden er veel grotere hoeveelheden zaad geoogst dan geleend. Het initiatief van de zadenbib trekt vaak ook enkele gepassioneerde lokale tuiniers aan die met veel plezier hun zaden ter beschikking willen stellen van anderen.   Even een opsomming van de mogelijke voordelen:   Het in stand houden, beschikbaar stellen en delen van plantenvariëteiten die soms al generaties lang lokaal aanwezig zijn. Het vergroten van de lokale diversiteit aan tuinplanten, groenten en kruiden door een breed aanbod aan plantensoorten gratis ter beschikking te stellen van de inwoners. Ecologisch: inwoners laten kennismaken met ecologisch tuinieren en binnen een breed gamma bijzondere plantenvariëteiten leren kennen. Culinair: inwoners laten kennismaken met nieuwe smaken (vergeten groenten, bijzondere kruiden,…), workshops, mogelijks een kookwedstrijd met uit de zadenbib gekweekte groenten,… Gemeenschapsvorming: inwoners delen zaden met elkaar in een sfeer van vertrouwen. Ontmoetingsfunctie: klanten van de zadenbib ontmoeten in de bib en tijdens activiteiten mensen dezelfde interesses, kennis, ervaring,... Informatie en educatie: aanbod van online informatie per plant via mijntuin.org, informatie en workshops rond zaadoogst, ecologisch tuinieren,… Samenwerking met het onderwijs (schooltuinen, projecten rond tuinieren,…) Collectiepromotie: collectie tuinieren en koken. Specifieke titels in de kijker. Mogelijkheden tot internationale samenwerking: interbibliothecair zaadverkeer is veel goedkoper dan boeken opsturen. Alle zadenbibs uit Vlaanderen en Nederland die mijntuin.org gebruiken hebben een gemeenschappelijke online catalogus. Zadenbibs delen kennis, brochures, informatie,… via mijntuin.org.