De Stad Brugge als mantelzorgvriendelijke werkgever?

23 Juli 2015

De Stad Brugge beschouwd mantelzorg als een probleem dat zich beperkt tot het vinden van een balans tussen werk en gezin. Er worden immers geen extra maatregelen genomen om die specifieke groep van mantelzorgers te ondersteunen. Dat blijkt uit het antwoord van het Stadsbestuur op de laatste gemeenteraad (juni 2015). Vanuit mijn persoonlijke ervaring blijf ik me in de toekomst ervoor inzetten om de visie te verbreden van de Stad Brugge en haar zo te overtuigen de best mogelijke ondersteuning te geven aan haar mantelzorgende personeelsleden. Mantelzorger word je immers niet voor de fun, het overkomt je. Je kind, je partner of je vader of moeder wordt ernstig, levensbedreigend of terminaal ziek. De cijfers voor Vlaanderen geven aan dat er 885.000 mantelzorgers zijn tussen de 18 en 85 jaar; dit is 18 % vlamingen, 1 op de 5. Mantelzorgers zijn overwegend vrouwen uit de leeftijdsgroep van 45 - 65 jaar. Als we kijken naar de mantelzorgers binnen de beroepsactieve leeftijd, dan zijn er meer werkende dan niet-werkende mantelzorgers; in totaal zijn er zo'n 100.000 werkende mantelzorgers. Ook onder de werknemers van de Stad Brugge, en bij uitbreiding het OCMW, zullen er mantelzorgers zijn. Niet zelden geven werknemers dit niet te kennen. Sowieso staan wij mantelzorgers er niet voor gekend met problemen van thuis te koop te lopen, maar ook omdat men schrik heeft zijn job te verliezen, en/of anders bekeken te worden dan tot voorheen, uit schrik aanzien te worden als iemand op wie niet meer of minder zal kunnen gerekend worden, zowel door de werkgever als onderling de collega's. Slechts 55 % van de werkende mantelzorgers bespreekt mantelzorg op het werk; 1 op 2 zwijgt dus. Tegelijk willen deze werkende mantelzorgers, in zoverre dit mogelijk is, wel degelijk ook verder blijven werken. Soms uit financiële noodzaak, soms om de problematiek niet mee te moeten nemen naar de werkvloer. En dat ondanks de moeilijke combinatie om tegelijk mantelzorger zijn en toch blijven werken. Het belang van werkende mantelzorgers is echter veel groter dan uitsluitend op het microniveau van de werknemer, er is een niet te onderschatten belang voor de werkgever op mesoniveau, alsook voor de maatschappij op macroniveau. De meerwaarde voor de werkgever om er zorg voor te dragen dat een mantelzorger toch aan het werk kan blijven omvat oa. het vermijden van verzuim, een grotere werktevredenheid, de loyaliteit en organisatie-betrokkenheid van medewerkers en een grotere organisatie-attractiviteit. De meerwaarde voor de werknemer situeert zich onder andere op volgende vlakken:- gezondheid: minder stress,- werk: verbeterde werkprestatie en voldoening uit arbeid, - financieel: bescherming van financiële draagkracht, - het sociaal aspect, - zorg: betere kwaliteit van de zorg die de mantelzorger aan de hulpbehoevende verstrekt. De meerwaarde op maatschappelijk vlak kan uit voorgaande meerwaardes worden afgeleid. Dit houdt dus ook een daling van extra uitgaven voor de overheid in. Charlotte Storme,  Gemeenteraadslid Groen en mantelzorger   Wat is een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid? De doelstelling van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid is het faciliteren en ondersteunen van afstemming van werk en mantelzorg bij de werkende mantelzorger. Wat het absoluut niet is, is een stigmatisering of voorkeursbehandeling voor de werkende mantelzorger. Het is uit onderzoek gebleken dat dat ook niet de vraag van de mantelzorger is. De school HOWEST deed onderzoek met steun van ESF en dit resulteerde in een project 'mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid', een toolbox waar samen met de werkgever gekeken wordt hoe tot een mantelvriendelijk personeelsbeleid te komen, met bepaling van de belangrijke pijlers en van wat mantelzorg wel en niet is. De 3 pijlers van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid zijn:  - een visie,  - een cultuur van bespreekbaarheid, - concrete maatregelen.  Wat een mantelzorgvriendelijke personeelsbeleid wel is: - voeden van bewustzijn en kennis rond mantelzorg (in combinatie met werk), - faciliteren van cultuur van bespreekbaarheid, respect en vertrouwen, - het zoeken naar gemeenschappelijke oplossingen,  - het ondersteunen en respecteren van noden en grenzen van werkende mantelzorgers én hun organisatie/bedrijf waarin zij werken.  Wat het niet is: - privileges uitwerken voor werkende mantelzorger,   - een verhaal van uitsluitend rechten en plichten, - een mechanische toepassing van aangereikte tools. Meer info is te vinden op website www.mantelzorgvriendelijk-ondernemen.be waar diverse handvaten en tools ter beschikking staan, meer zelfs, waar een volledig stappenplan is uitgewerkt om zelf aan de slag te gaan.