Groen Brugge luidt de alarmbel: Brugge blijkt de grootste PFAS-uitstoter van Vlaanderen te zijn. Uit cijfers van de West-Vlaamse Milieufederatie blijkt dat in de rioolwaterzuivering van Aquafin in Brugge jaarlijks méér PFAS wordt gemeten dan in de lozingen van de beruchte 3M-fabriek in Zwijndrecht.

PFAS, of "forever chemicals", worden al decennia gebruikt in producten zoals antiaanbaklagen, waterafstotende textiel en blusschuim. Deze stoffen breken nauwelijks af, stapelen zich op in water, bodem en organismen, en veroorzaken ernstige gezondheidsrisico’s zoals kanker en hormonale verstoringen. De vervuiling in Zwijndrecht bracht de gevaren van PFAS onder brede aandacht, maar de cijfers tonen nu dat Brugge in absolute hoeveelheden zelfs een grotere vervuiler is.

In 2023 werd via de Brugse rioolwaterzuivering 2.070.000 milligram PFOS in het milieu geloosd, tegenover 2.010.000 milligram door de 3M-fabriek. Deze hoge cijfers worden deels verklaard door de omvang van de zuiveringsinstallatie, die met een capaciteit van 240.000 inwonersequivalenten de grootste van Vlaanderen is. Toch lozen andere grote installaties zoals die in Gent en Antwerpen-Zuid aanzienlijk minder PFAS, wat dringende vragen oproept over specifieke bronnen in Brugge.

Historische vervuiling speelt een grote rol. Tot ongeveer 20 jaar geleden mochten bedrijven industrieel afvalwater rechtstreeks lozen in het Boudewijnkanaal, wat bijdroeg aan de huidige vervuiling. Sinds deze lozingen naar de rioolwaterzuivering zijn geleid, wordt de historische vervuiling geconcentreerd in het afvalwater. Ook hebben locaties zoals de Ryckevelde-site, Bombardier, Lissewege en Kristus Koning in het verleden PFAS-houdende stoffen gebruikt. Deze stoffen blijven aanwezig in de bodem en sijpelen door naar het grond- en oppervlaktewater.

Daarnaast vormt de PFAS-problematiek een direct risico voor de Dudzeelse Polder, een natuurgebied dat cruciaal is voor biodiversiteit en waterbeheer. Plannen om mogelijk vervuilde grond, inclusief PFAS, tijdelijk op te slaan in de polder roepen grote bezorgdheid op. Zonder grondige analyse dreigt het gebied zwaar vervuild te raken, met desastreuze gevolgen voor natuur, landbouw en de gezondheid van omwonenden.

“De plannen om vervuilde grond in de Dudzeelse Polder op te slaan zijn opnieuw een voorbeeld van hoe het stadsbestuur halsstarrig vasthoudt aan verouderde GRUP-plannen,” zegt Eva Vanhoorne, gemeenteraadslid voor Groen Brugge. “Deze plannen negeren niet alleen de milieu- en gezondheidsrisico’s, maar getuigen ook van een totaal gebrek aan visie en verantwoordelijkheid voor de toekomst van onze stad. Het stadsbestuur moet deze plannen herzien en inzetten op alternatieve verwerkingsmethoden die mens en milieu niet in gevaar brengen.”

Om de PFAS-problematiek aan te pakken, dringt Groen Brugge aan op gerichte maatregelen zoals het lokaliseren van historische en nieuwe bronnen van PFAS, strengere omgevingsvergunningen voor bedrijven, en het saneren van vervuilde gronden. Bovendien moet het principe "de vervuiler betaalt" worden toegepast, waarbij bedrijven financieel verantwoordelijk worden gesteld voor de kosten van sanering en waterzuivering. Het stadsbestuur moet ook transparant communiceren naar de inwoners over de aanwezigheid van PFAS en de genomen maatregelen.

“Het negeren van waarschuwingen brengt onaanvaardbare risico’s met zich mee, zowel voor de natuur als voor de gezondheid van onze inwoners,” zegt Eva Vanhoorne. “Het is tijd voor duidelijke keuzes en doortastende actie. De Bruggelingen verdienen een gezondere stad en een toekomst vrij van PFAS."

Eva Vanhoorne
Gemeenteraadslid0